Η ενέργεια κινεί τον κόσμο και αποτελεί βασικό παράγοντα για την οικονομία και την καθημερινότητά μας. Καθώς οι ανανεώσιμες πηγές και οι νέες τεχνολογίες υπόσχονται ένα βιώσιμο ενεργειακό μέλλον, δεν είναι λίγες οι προσπάθειες του παρελθόντος που απέτυχαν θεαματικά. Ας δούμε δέκα περίεργες εφευρέσεις που δοκιμάστηκαν αλλά δεν κατάφεραν να γίνουν μέρος της ενεργειακής μας πραγματικότητας.
1. Οχήματα με αέριο άνθρακα
Κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, λόγω έλλειψης καυσίμων, αναζητήθηκαν εναλλακτικές πηγές ενέργειας. Μία από αυτές ήταν το αέριο άνθρακα, το οποίο παραγόταν με θέρμανση άνθρακα σε κλειστά δοχεία χωρίς οξυγόνο. Ωστόσο, η αποθήκευση του αερίου γινόταν σε τεράστιους σάκους δεμένους στις οροφές των αυτοκινήτων, δημιουργώντας προφανείς κινδύνους πυρκαγιάς. Η χαμηλή ταχύτητα και τα προβλήματα διέλευσης κάτω από γέφυρες έκαναν αυτή την τεχνολογία εξαιρετικά μη πρακτική.
2. Τετράγωνα πανιά
Η αιολική ενέργεια χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα, αλλά τα πρώτα τετράγωνα πανιά που χρησιμοποιούσαν οι Ρωμαίοι, οι Κινέζοι και οι Βίκινγκς ήταν πολύ αναποτελεσματικά όταν ο άνεμος δεν φυσούσε απευθείας από πίσω. Η υιοθέτηση των τριγωνικών ιστίων, όπως των αραβικών dhow, βελτίωσε σημαντικά την ευελιξία και την απόδοση των πλοίων.
3. Ο Πύργος του Τέσλα
Το 1901, ο Νίκολα Τέσλα κατασκεύασε έναν πύργο ύψους 56 μέτρων στο Λονγκ Άιλαντ, με στόχο τη μετάδοση ηλεκτρικής ενέργειας χωρίς καλώδια. Αν και τα αρχικά πειράματα ήταν υποσχόμενα, η έλλειψη χρηματοδότησης και ο ανταγωνισμός από τον Γουλιέλμο Μαρκόνι, ο οποίος μετέδωσε το πρώτο ασύρματο σήμα, έβαλαν τέλος στο φιλόδοξο σχέδιο. Πολλοί πιστεύουν ότι η εγκατάλειψη του πρότζεκτ συνδέεται με την απειλή που θα αποτελούσε η δωρεάν ενέργεια για τις πετρελαϊκές εταιρείες.
4. Ζάχαρη ως καύσιμο
Κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης, οι Αμερικανοί αγρότες άρχισαν να παράγουν το δικό τους καύσιμο, αναμειγνύοντας αιθανόλη με ντίζελ. Αν και τα βιοκαύσιμα εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται, η παραγωγή καθαρής αιθανόλης από ζάχαρη δεν έγινε ποτέ δημοφιλής λόγω της υψηλής τιμής της πρώτης ύλης και των περιορισμών νομοθεσίας.
5. Τυφώνες ως πηγή ενέργειας
Η ιδέα του μηχανικού Λούις Μισό να αναπαράγει έναν τεχνητό τυφώνα για την παραγωγή μηχανικής ενέργειας ήταν ιδιαίτερα φιλόδοξη. Το “Ατμοσφαιρικό Στροβιλώδες Μηχάνημα” (AVE) προσπάθησε να εκμεταλλευτεί τις θερμές αέριες μάζες, αλλά η τεχνολογία δεν μπόρεσε να ξεπεράσει τους φυσικούς περιορισμούς και δεν παρήγαγε ποτέ χρήσιμη ενέργεια.
6. Πάνες ως καύσιμο
Το 2007, μια καναδική εταιρεία σχεδίασε ένα εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας από χρησιμοποιημένες πάνες. Η διαδικασία βασιζόταν στην πυρόλυση, δηλαδή στη θέρμανση των πανών χωρίς οξυγόνο ώστε να διασπαστούν τα υλικά τους. Παρότι οι πρώτες ύλες ήταν άφθονες, το πρότζεκτ εγκαταλείφθηκε, πιθανώς λόγω της αμηχανίας που προκαλούσε.
7. Αυτοκίνητα με πεπιεσμένο αέρα
Τη δεκαετία του 2000, μια γαλλική εταιρεία και η ινδική Tata Motors ανέπτυξαν ένα αυτοκίνητο που κινούνταν με πεπιεσμένο αέρα. Ωστόσο, το πρόβλημα ήταν ότι απαιτούσε πιέσεις αέρα μη διαθέσιμες σε κοινές αντλίες. Επιπλέον, για να συμπιεστεί ο αέρας, απαιτούνταν ηλεκτρική ενέργεια, γεγονός που έκανε το σύστημα αναποτελεσματικό.
8. Πυρηνικά αεροπλάνα
Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, η Σοβιετική Ένωση πειραματίστηκε με πυρηνικά αεροσκάφη. Η ιδέα ήταν να θερμαίνεται ο εισερχόμενος αέρας από έναν πυρηνικό αντιδραστήρα και να δημιουργεί ώθηση. Ωστόσο, η ακτινοβολία κοντά στο πλήρωμα, το βάρος του αντιδραστήρα και ο κίνδυνος πυρηνικού ατυχήματος έκαναν το σχέδιο εξαιρετικά επικίνδυνο.
9. Αυτοκίνητα με προπέλα
Το 1932, ένας γάλλος εφευρέτης κατασκεύασε το “Helicon”, ένα αυτοκίνητο που κινούνταν με μια προπέλα μπροστά. Ωστόσο, η οδήγησή του ήταν δύσκολη, η ταχύτητα χαμηλή και η ανηφόρα γινόταν εφιάλτης. Όπως ήταν αναμενόμενο, η ιδέα δεν διαδόθηκε.
10. Φυστίκια ως καύσιμο
Στις αρχές του 20ού αιώνα, ο Χένρι Φορντ προέβλεψε ότι τα βιοκαύσιμα θα κυριαρχούσαν, με κάποια ντιζελοκίνητα οχήματα να λειτουργούν με φιστικέλαιο. Αν και η ιδέα εγκαταλείφθηκε υπέρ των ορυκτών καυσίμων, το 2012, ένα τσιμεντοεργοστάσιο στην Ιορδανία χρησιμοποίησε 24 εκατομμύρια τόνους κελυφών φυστικιών ως καύσιμο.
Δεν ήταν όλες οι προσπάθειες επιτυχημένες σαν τα φωτοβολταϊκά πάρκα και κίνητρα σαν το net billing. Οι προσπάθειες για την εύρεση εναλλακτικών πηγών ενέργειας είχαν συχνά παράξενα και αποτυχημένα αποτελέσματα. Παρότι κάποιες ιδέες μπορεί να φαίνονται γελοίες σήμερα, αυτές οι αποτυχημένες καινοτομίες βοήθησαν στη διαμόρφωση των σύγχρονων ενεργειακών τεχνολογιών. Κάθε πειραματισμός, όσο περίεργος κι αν είναι, φέρνει την ανθρωπότητα ένα βήμα πιο κοντά σε μια βιώσιμη ενεργειακή λύση.